Цалин буусан өдөр лавтайяа баярлана. Харин сарын сүүлчээр ахиад л тооцоо бодож сууна…
Ийм мэдрэмж танд ч бас танил санагдаж байна уу?
Үнэндээ бидний олонх цалингаа авсан даруйд төлбөр тооцоондоо тарааж, үлдсэнээр нь амьдралаа залгуулдаг. Гэхдээ мөнгөний хэмжээ биш, түүнийг хэрхэн удирдаж чадаж байгаа нь санхүүгийн эрх чөлөөнд хамгийн чухал нөлөөтэй гэдгийг санаарай. Санхүүгээ зөв удирдана гэдэг бол зөвхөн тоо бодох бус, сэтгэл хангалуун, тогтвортой амьдралын хэв маяг бүтээх урлаг билээ.
1. Орлого, зарлагынхаа “нүүрийг харах” нь эхлэл
Цалингаа авмагцаа юунд хэр их зарцуулдгаа бодоод үзээрэй. Заримдаа “хаашаа алга болчихов?” гэж өөрөөсөө асуух үе гардаг уу?
Энэ нь ихэвчлэн бид орлого, зарлагаа яг таг мэдэхгүйгээс болдог. Хамгийн энгийн аргаар тэмдэглэлийн дэвтэрт ч хамаагүй, эсвэл санхүүгийн аппликейшн ашиглан орлого, зарлагын бүртгэл хөтлөхөөс эхэлнэ. Өөрийн санхүүгийн зургаа бодитоор харж чадвал дараагийн алхамууд илүү амар болно.
2. 50/30/20 дүрмийг хэрэглээд үзээрэй
50% — амьдралд зайлшгүй хэрэгтэй зардалд (төлбөр, байр, хүнс, унаа гэх мэт)
30% — өөрийгөө баярлуулах, амьдралдаа өнгө нэмэх зүйлд (аялал, хобби, гоо сайхан г.м)
20% — хуримтлал болон ирээдүйн зорилгодоо (хадгаламж, хөрөнгө оруулалт)
Заримдаа энэ дүрмийг яг таг баримтлахад амаргүй санагдаж магадгүй. Гэхдээ 20%-ийн хуримтлал хийж хэвших нь таны ирээдүйн сэтгэл тайван амьдралын суурь болно.
3. Хуримтлал бол ирээдүйн өөртөө өгөх бэлэг
Ихэнх хүн “их мөнгөтэй болчихоод хуримтлуулъя” гэж боддог. Гэтэл харин ч эсрэгээрээ хуримтлуулж эхэлсэн хүн л их мөнгөтэй болдог гэдгийг та мэдэх үү? Цалин буусан даруйд, түрүүлж өөртөө хуримтлал хийх зуршил бий болгоорой. Жилийн дараа та өөрийнхөө амжилтад өөрөө гайхна шүү. Ингэхдээ заа тэгж байгаад хуримтлал руугаа хийнээ гэж хойшлуулах биш сар бүр яг энэ өдөр энэ хэмжээний мөнгийг хадгаламжийн дансандаа хийнэ гэсэн бат бөх хариуцлагыг өөртөө өгөөрэй.
4. Импульсээр худалдан авалтаас болгоомжил
Та хэзээ нэгэн цагт дэлгүүр орчихоод, яг”юу бодож байсан юм болоо” гэж харамссан худалдан авалт хийж байсан уу? Хэрэв тийм бол 24 цагийн дүрэмийг хэрэгжүүлээд үзээрэй. Авах гэж байгаа зүйлээ яг одоо биш, 1-2 өдөр бодож байгаад шийд. Ихэнх худалдан авалтыг ингэж “шүүж” чадвал таны санхүү илүү тогтвортой болно.
5. Цалингаа зөв тооцоолж, ирээдүйгээ төлөвлөж сураарай
Цалингийн менежментэд бид ихэвчлэн “гар дээр яг хэд үлдэх вэ?”, “ямар ажилд орох боломжтой вэ?”, “миний туршлага, ур чадварт тохирсон цалин ямар байх вэ?” гэсэн асуулттай тулгардаг. Бидний зарим нь цалин орох бүрт за орж л байвал болоо гэсэн хандлагатай байдаг. Тийм болохоор яг сууж байгаад би чинь хэдэн төгрөгний цалин авдаг билээ, энэ сард хэдэн цагийн илүүтэй ажиллаа гэх мэт чухал дүгнэлтүүдийг хийчихсэн байх хэрэгтээй. Хэрэв тэгж чадвал цалин буусны дараа нягтландаа хэдий хэмжээний зөрүү байгааг хэлж, бодуулж авч чадах итгэлтэй байх болно.
Энд хамгийн онцгой тус болох зүйл бол lambda.global-ийн AI суурилсан Цалингийн Тооцоологч юм. Энэхүү тооцоологч нь таны оруулсан CV дээр үндэслэн, таны туршлага, ур чадвар, боловсрол зэрэг мэдээлэлд тулгуурлан тухайн зах зээлийн нөхцөлд та ямар ажил хийх боломжтой бөгөөд ямар хэмжээний цалин авах боломжтой вэ гэдгийг тооцоолж зөвлөмж өгдөг.
Өөрөөр хэлбэл энэ бол:
- “та ямар ажилд орох боломжтой вэ?”,
- “ямар цалингийн хүрээнд өөрийгөө үнэлэх боломжтой вэ?” гэсэн карьерийн урт хугацааны төлөвлөгөө гаргахад туслах хэрэгсэл юм.
Дүгнэж хэлэхэд, санхүүгээ зөв удирдана гэдэг нь заавал их мөнгө олох тухай биш. Харин орлогоо ухаалгаар төлөвлөж, зарцуулалтаа хяналттай байлгаж, ирээдүйдээ бодлоготой хөрөнгө оруулалт хийж сурах явдал юм. Дээрх зөвлөмжийг алхам алхмаар хэрэгжүүлж чадвал:
- сард мөнгө дуусчих вий гэсэн санаа зовнил багасна,
- хуримтлалтай болох итгэл нэмэгдэнэ,
- гэнэтийн зардалыг сандралгүй хүлээж авах чадвартай болно,
- ирээдүйн зорилго, мөрөөдлөө бодитой төлөвлөж эхэлнэ.
Эцсийн дүндээ та зөвхөн өнөөдрийн бус, маргаашийн илүү тогтвортой, эрх чөлөөтэй, санхүүгийн хувьд бие даасан амьдрал руугаа итгэлтэйгээр алхаж чадна. Санхүүгийн сахилга бат бол таны мөрөөдөлд хүрэх хамгийн бат бөх хөрс юм.